चटपटे व्यापारमा महिला

कान्तिपर दैनिक चट्पटे ब्यापारमा महिला धनमाया २ वर्ष अगाडी घरेल श्रमिकको काम गर्थिन्। उनका श्रीमान हलिया। उनिहरुलाई समाजले हेर्ने दृष्टि नै फरक थियो। यिनिहरु दिनभरि काम गर्थे २ बच्चाका अभिभावक यिनि जसोतसो घर चलाउथे। कहिलेकाहि त भोकै पनि नबसेका होईनन्। स्कल जाने उमेरका बच्चाहरुले स्कल जान पाएका थिएनन्।स्थायि घर मोरङ् भएका तिनै दम्पति हाल काठमाण्डौको बानेस्वरमा बस्छन्। धनमाया चट्पटे र पानिपरि बॆच्छिन् भने उनका श्रीमानले मःमः र चाटको पसल खोलेका छन्। उनिहरु बिहान ९ बजे कोठाबाट निस्कन्छन् नयाँबाँनेश्वरपरानोबानेश्वर र कोटेश्वर सम्म जान्छन् साँझ ७ बजे पछि मात्र कोठामा फर्कन्छन्। कमाई एकदम रामो्र भएको बताउछन्।बच्चाहरुको स्कलको खर्च र घर खर्च छट्याएर पनि केहि बचत हने पनि ति दम्पति बताउछन्। ६वर्षकि छोरी र ८वर्षको छोरा जेभियर ईन्टरनेश्नल एकेडेमीमा पढ्छन्। कनै लखपतिका बच्चाहरु भन्दा कम्ति सानले पालेका छैनन् तिनिहरुले आफ्ना बच्चाहरुलाई।त्यसैगरि आइ ए पढेर कनै जागिर नपाएपछि गगा अगाडी पढ्नबाट बन्चित भईन् आमाबाबाकि एक्लि छोरि सबै जिम्मेवारी उनकै टाउकोमा थियो। आम्दानीको कनै सो्रत छैन आमाबाबा बृद्द छन् उमेरले २५ नाघिसकेकि गगालाई पढ्ने ठलो इच्छा थियो उनले आफनो ईच्छालाई साकार पारेकि छन्। उनि बालवाटार वरिपरि चट्पटे र चाट बेच्छिन्। दैनिक १२ देखि १५ सय सम्म कमाउछिन्। यसको लागि धेरै लगानि लाग्दैन उनि भन्छिन्७३डठद्दद्दस ँआमाबाबालाइृ्र सखसाथ राखेकि छ मेरो पढाईको लागीपनि धेरै खर्च लाग्दैन अँ साच्चि बैकमा पनि जम्मा गर्ने गरेकि छ।” उनि आफनो ाख _िन्। ँ अर्काको देशमा गएर टवाईलेट सफागर्नेअर्काृका कपडा धने भाडा माभुने काम गर्नभन्दा त आफनै देशमा काम गर्न रामो्। ५रुको चटपट दिदै मलाई उनले भनिन्।”रमा चावहिल चच्चेपाटी देखि लिएर विसालनगर सम्म चनाचट्पटे बेच्छिन् ३० वर्षिय रमा दैनिक १००० कमाउछिन् १ वर्ष अघिदखि यो ब्यापार र गर्दै एमा ३ बच्चाकि आमा हन्। उनका श्रीमान विदेश जानभएको रहेछ। हाल सासससरा छोराछोरी र आफ गरि ६ जनाको परिवार रहेछउनको। उनि भन्छिन् ७३डठद्दद्दस ँ उहाँ बाहिर जानभएपछि सबै जिम्मेवारी मैले नै निभाउन परेको छ सासाससरा बृद्द छन् श्रीमानले पठाएको पैसाले खर्च टर्दैन त्यसैले यो काम थालेकि हँ।” भ्ााटभटेनिमा पनि महिला चट्पटे बेच्दै गरेका भेटिन्छन्। ४ महिना अघि वायोडाटा लिई जागिरको खोजिमा धाउने गीताले १ हप्ता अगाडी देखिमात्र चट्पटे र पानीपरी बेच्न थालेकि छन् उनि आर।आर। क्याम्पसमा अध्ययनरत छिन्। आजभोली महिला आत्मनिर्भर हने लहर बढेको छ तर योग्यता अनसारको जागरि नपाउदा थपै्र महिला दिदीबहिनीहरु आत्मबिसवास गमाउछन्। ज्ागिर गरिराख्दा पनि बिभिन्न किसमका आर्थिक मानसीक सामाजीक र शारीरिक शोषण झेल्दै आएका छन् महिलाहरु। तर यो पेश्ामा कनै किसमको शोषण नभएको जि_िक् गर्छन् यि लचट्पटे भएतापनि पछिल्लो समयदेखि महिलाको सङ्ख्यामा बृद्दि भएको छ ।गीता चन्द द्यबष्तबमष्नष्तगदबष्तबमष्२थबजयय।अयु